- २०८१ बैशाख १४ शुक्रबार
काठमाडौँ । रुस र युक्रेनबीचको युद्ध सुरु भएको चार महिनाभन्दा बढी भइसकेको छ । यस अवधिमा पहिलो पटक रूसले युक्रेनमा आफ्नो स्वतन्त्र इच्छाको कुनै ठाउँ छोडेको छ । तर, अर्कोतर्फ युक्रेनले आफ्नो सेनाले रुसी सेनालाई यस टापुबाट भाग्न बाध्य पारेको दाबी गरिरहेको छ ।
रुस र युक्रेनको बीचमा रहेको ब्ल्याक सी मा रहेको स्नेक आइल्याण्ड रणनीतिक दृष्टिकोणले निकै महत्वपूर्ण छ । यस टापुको नजिकबाट युक्रेनको कृषि उत्पादन र गहुँ निर्यात गरिन्छ । रुसको रक्षा मन्त्रालयले मानवीय आधारमा यो ठाउँ छोड्ने निर्णय गरेको बताएको छ । यो टापुलाई जिमिनी टापु पनि भनिन्छ ।
२४ फेब्रुअरीमा रुसले युक्रेनमा आक्रमण गर्दा युक्रेनको अर्थतन्त्रलाई ध्वस्त पार्ने स्पष्ट पारेको थियो । यस रणनीति अन्तर्गत, रूसी सेनाले भारी बमबारी गर्दै स्नेक आइल्याण्ड कब्जा गरेको थियो । यस कारण, युक्रेनको सबै निर्यात बन्द भयो । यसको प्रत्यक्ष असर विश्वले भोग्नुपरेको छ । युक्रेनको गहुँ र अन्य कृषि उत्पादनहरू अन्य देशहरूमा पुग्न नसक्दा विश्वमा खाद्य संकट उत्पन्न भएको छ ।
रुसको रक्षा मन्त्रालयले एक विज्ञप्ति जारी गर्दै भनेको छ- 'हामीले स्नेक आइल्याण्डबाट सेना फिर्ता गरेका छौं । हामी मानवताका लागि कुनै संकट नआओस् भन्ने चाहँदैनौं, त्यसैले हामीले मानव करिडोर बनाउने निर्णय गरेका छौं ।'
तर स्नेक आइल्याण्डका बारेमा युक्रेनको भने फरक दाबि रहेको छ । युक्रेनले रुसी सैनिक लडाईमा पराजित भएर सो आइल्याण्ड छोडेको बताइरहेको छ ।
ब्ल्याक सी मा रहेको स्नेक आइल्याण्डको बारेमा रुसले जेसुकै दाबी गरोस्, तर सत्य यो हो कि युक्रेन आफ्नो तर्क मान्न तयार छैन । बेलायती पत्रिका ‘द गार्डियन’ सँगको कुराकानीमा युक्रेनको रक्षा मन्त्रालयका प्रवक्ताले भने– 'रुसको दाबी हास्यास्पद छ । हाम्रो मिसाइल र बमबारीले उसलाई पोर्ट सिटी ओडेसा र स्नेक आइल्याण्ड छोड्न बाध्य तुल्यायो ।'
त्यस्तै अर्कोतर्फ कीभ र मस्को बीचको वार्ताबाट आशाको अर्को किरण आएको छ । रुसले आफ्ना हिरासतमा रहेका १४४ कैदी युक्रेनी सेनालाई छोडिदिएको छ । त्यसको जवाफमा युक्रेनले पनि आफ्नो हिरासतमा रहेका १४४ रुसी सैनिकलाई छोडेको छ । चार महिनाको युद्धपछि दुई देशले वार्तापछि सकारात्मक कदम चालेको यो पहिलो पटक हो । खासगरी जब रुसले मारियुपोल जस्ता महत्वपूर्ण सहर कब्जा गरेको छ । यो सहरमा अझै पनि १५ हजार मानिसहरु बन्धकमा छन् ।
यसैबीच, नेटो देशका राष्ट्र प्रमुखहरूको बैठक म्याड्रिडमा जारी छ। अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनले युरोपमा अमेरिकी सेना थपिने स्पष्ट पारेका छन् । अमेरिकी पाँचौं कोर पोल्याण्डमा तैनाथ भइरहेको छ ।
