- २०८१ बैशाख १७ सोमबार
काठमाडौँ । काठको गगनचुम्बी भवनहरू निर्माण गर्न संसारभर एउटा अनौठो दौड भइरहेको छ । यसअघि यो कीर्तिमान नर्वेको माजोसा तालको किनारमा रहेको ८५ मिटर अग्लो टावर माजोस्टारनेटले बनाएको थियो । यसमा फ्ल्याट, होटल र स्विमिङ पूल छ ।
सन् २०२२ मा अमेरिकाको विस्कन्सिनमा रहेको ८७ मिटर अग्लो एसेन्टले यो उपाधि जितेको थियो । क्यानडाको ओन्टारियोमा ९० मिटरको गगनचुम्बी भवन र स्विजरल्याण्डमा १०० मिटरको गगनचुम्बी भवनको योजना अहिले चलिरहेको छ ।
स्वीडेनले यस हप्ता विश्वको सबैभन्दा ठूलो काठको सहर निर्माण गर्ने योजना घोषणा गरेर विश्वव्यापी ध्यान आकर्षित गरेको छ । सिक्लामा ‘स्टकहोम वुड सिटी’ बन्नेछ । २.५ लाख वर्गमिटर क्षेत्रफलमा २ हजार घर र ७ हजार कार्यालय, रेस्टुरेन्ट र पसल हुनेछन् । करिब १४० करोड डलरको यो परियोजना स्वीडेनको सहर विकास कम्पनी एट्रियम जङ्गबर्गको निर्देशनमा २०२५ देखि सुरु हुने र २०२७ सम्म सम्पन्न हुने बताइएको छ ।
आधुनिक परियोजनाहरू जस्तै, वुड सिटी घरहरूले फाउन्डेसनमा केही कंक्रीट र स्टिल प्रयोग गर्नेछन्, तर यी थोरै मात्य्र प्रयोग हुने बताइएको छ । काठका भवनहरू हल्का हुन्छन्, त्यसैले तिनीहरूको जग सानो राख्न सकिन्छ । थप रूपमा, इन्जिनियर गरिएको काठको प्रत्येक तहमा काठका भागहरू व्यक्तिगत भवन भागहरू, जस्तै भुइँ, पर्खाल, क्रस ब्रेसेस र बीमहरूलाई अत्यन्त उच्च स्तरको बलियो बनाउने गरि डिजाइन गरिएको छ ।
काठको भवनहरूमा सबैभन्दा ठूलो चिन्ता आगो हो । यसका लागि वुड सिटीका भवनहरूमा धेरै फायर सेफ्टी सिस्टम जडान गरिनेछ भने स्प्रिंकलर र आगो प्रतिरोधी तहहरू रहने बताइएको छ ।
घरको जगमा कङ्क्रिट र स्टिलको प्रयोग गरिने छ तर त्यसको मात्रा निकै कम हुनेछ । घरको जगमा कङ्क्रिट र स्टिलको प्रयोग गरिने छ तर त्यसको मात्रा निकै कम हुनेछ । काठका घरहरू सस्तो हुनेछन्, तिनीहरूलाई बनाउनमा कम हल्ला हुनेछ । त्यस्तै इन्जिनियर गरिएको काठ प्रयोग गरिनेछ, यसले प्रकृतिलाई हानि नगर्ने दाबि गरिएको छ ।
अनुसन्धानकर्ताहरुले इन्जिनियर गरिएको काठ अत्यधिक आगो प्रतिरोधी भएको दाबी गरेका छन् । यसअघि अमेरिकामा ‘एसेन्ट’ भवन निर्माण गर्नुअघि अमेरिकी वन सेवाले परियोजनामा प्रयोग हुने ल्यामिनेटेड काठको खण्डको राम्रोसँग परीक्षण गरेको थियो । यसलाई आगो प्रतिरोधी मानिएको थियो ।
कंक्रीट र स्टिलको निर्माणको तुलनामा यो आयोजनाले कार्बन फुटप्रिन्ट ४० प्रतिशतले घटाउने कम्पनीको दाबी छ । काठ एक दिगो सामग्री हो र स्वीडेनमा प्रचुर मात्रामा छ । यसबाहेक नवीकरणीय वनबाट पनि उत्पादन गर्न सकिन्छ ।
जब यो काठ निर्माणमा प्रयोग गरिन्छ, यसले कार्बन लक गर्दछ । जे होस्, परियोजनाले इन्जिनियर गरिएको काठबाट बनेका खण्डहरू प्रयोग गर्नेछ । इन्जिनियर गरिएको काठ सामान्य काठ चिपबोर्ड, प्लाई भन्दा बलियो हुने बताइएको छ । यसले काठको तहहरूलाई विशेष तरिकामा सँगै लैमिनेट गर्ने बताइएको छ ।
