- २०८१ बैशाख १५ शनिबार
काठमाडौँ । रुसको सोयुज एमएस-२५ अन्तरिक्षयान मंगलबार राति अन्तर्राष्ट्रिय अन्तरिक्ष स्टेशनमा पुगेको छ । नासाका अन्तरिक्ष यात्री ट्रेसी काल्डवेल डाइसन, रुसी अन्तरिक्ष यात्री ओलेग नोविट्स्की र बेलारुसी अन्तरिक्ष उडान सहभागी मरीना भासिलिभस्काया यस अन्तरिक्षयानमा सवार थिए ।
अन्तर्राष्ट्रिय अन्तरिक्ष स्टेशन र सोयुज एमएस- २५ अन्तरिक्ष यान बीचको ह्याच १०:५६ बजे खोलिएको थियो । अन्तरिक्ष स्टेशनमा नयाँ चालक दलका सदस्य आएपछि त्यहाँ अन्तरिक्ष यात्रीको कुल संख्या १० पुगेको छ । यस अघि ७ सदस्यहरू पहिले नै स्पेस स्टेशनमा उपस्थित छन् ।
सोयुज अन्तरिक्ष यान शनिबार, मार्च २३ मा कजाकिस्तानको बायकोनुर कस्मोड्रोमबाट प्रक्षेपण गरिएको थियो । यसअघि यसको प्रक्षेपण मार्च २१ मा हुने तय भए पनि प्रक्षेपण हुनुभन्दा २१ सेकेण्डअघि नै रोकिनुपरेको थियो ।
नासाका अन्तरिक्ष यात्री लोरल ओ'हारा, जेनेट एप्स, म्याथ्यू डोमिनिक, माइक ब्यारेट र जेनेट एप्स, साथै रुसी अन्तरिक्ष यात्री ओलेग कोनोनेन्को, निकोलाई चुब र अलेक्ज्याण्डर ग्रेबेन्किन पहिले नै अन्तरिक्ष स्टेशनमा बसिरहेका छन् र काम गरिरहेका छन् ।
डाइसनले एक्सपिडिसन ७० र ७१ फ्लाइट इन्जिनियरको रूपमा स्टेशनमा ६ महिना बिताउनेछन् । डाइसन सेप्टेम्बरमा ओलेग कोनोनेन्को र रुसका निकोलाई चुबसँग पृथ्वीमा फर्किनेछन् । जब ओलेग कोनोनेन्को र निकोलाई चुब अन्तरिक्ष स्टेशनबाट फर्किए, उनीहरूले एक वर्ष बिताइसकेका छन् । रुसका अन्तरिक्ष यात्री नोभित्स्की र बेलारुसकी मारिना भासिलिभस्काया १२ दिनसम्म स्टेशनमा बस्नेछन् । नासाका अन्तरिक्ष यात्री लोरल ओहारा पनि नोभित्स्की र भासिलिभस्कायासँग अप्रिल ६ मा फर्किनेछन् ।
जब ओहारा सोयुज अन्तरिक्ष यानमा पृथ्वीमा फर्कन्छिन्, उनले अन्तरिक्षमा २०४ दिन बिताइसकेकी हुनेछिन् ।
अन्तरिक्ष यात्रीहरूलाई अन्तर्राष्ट्रिय अन्तरिक्ष स्टेशनमा ढुवानी गरिन्छ र रुसको सोयुज स्पेसक्राफ्ट र अमेरिकी अर्बपति एलोन मस्कको कम्पनी स्पेसएक्सको ड्र्यागन स्पेसक्राफ्ट मार्फत मात्र पृथ्वीमा फिर्ता ल्याइन्छ । सोयुज आइएसएसको लागी २४ वर्ष देखि प्रयोग गरिएको छ ।
सन् २०११ सम्म नासाको स्पेस शटलबाट अन्तरिक्ष यात्रीहरू पनि अन्तर्राष्ट्रिय अन्तरिक्ष स्टेशनमा जाने गर्थे तर दुर्घटनापछि नासाले अन्तरिक्ष यान छोड्नुपरेको थियो । यसपछि अमेरिका ९ वर्षसम्म रुसको सोयुज अन्तरिक्ष यानमा निर्भर भएको थियो ।
अन्तर्राष्ट्रिय अन्तरिक्ष स्टेशन पृथ्वीबाट लगभग ४०० किलोमिटर माथि छ । यो अन्तरिक्षमा सबैभन्दा ठूलो र चम्किलो मानव निर्मित वस्तु हो जुन पृथ्वीबाट देख्न सकिन्छ । त्यहाँ अन्तरिक्ष यात्रीहरू सूक्ष्म गुरुत्वाकर्षण वातावरणमा धेरै प्रकारका प्रयोगहरू गर्न जान्छन् ।
आइएसएसको आकार एक फुटबल मैदान बराबर छ । यसले पृथ्वीको वरिपरि २८,००० किलोमिटर/घण्टाको गतिमा परिक्रमा गर्छ । यो पाँच देशका अन्तरिक्ष एजेन्सीहरूको परियोजना हो, जसमा अमेरिकाको नासा, युरोपको इएसए, जापानको जाखा, रूसको रोसकोसमोस र क्यानडाको सीएए रहेका छन् ।
