- २०८१ बैशाख २६ बुधबार
अंकारा । टर्कीमा रिसेप तैयप एर्दोगान २० वर्षभन्दा बढी समयदेखि सत्तामा छन् । तर, अहिले उनको करिश्मा समाप्त हुने अवस्थामा पुगेको देखिन्छ ।
यही कारण टर्कीमा केही दिनपछि मात्रै हुन लागेको आम निर्वाचनलाई टर्कीको इतिहासकै सबैभन्दा महत्वपूर्ण निर्वाचन मानिएको छ । टर्कीको गान्धी भनिने केमाल किलिडारोग्लु आगामी चुनावमा एर्दोगानलाई हराएर देशको अर्को राष्ट्रपति बन्न सक्ने अनुमान गरिएको छ । यद्यपि धेरैले एर्दोगानलाई पराजित गर्न अझै सजिलो छैन भन्ने विश्वास गर्छन् ।
टर्कीमा १४ मे मा आम निर्वाचन हुँदैछ । त्यसपछि, मे २८ मा हुने दोस्रो चरणको निर्वाचनमा टर्कीको अर्को राष्ट्रपतिको निर्णय हुनेछ । छ-दलीय विपक्षीहरूले टर्कीलाई आर्थिक रूपमा पुनर्जीवित गर्ने, लोकतान्त्रिक मूल्यमा फर्कने र चुनाव जित्दा वर्तमान विदेश नीतिलाई परिमार्जन गर्ने वाचा गरेका छन् । टर्कीको चुनावले टर्कीलाई मात्र नभई सम्पूर्ण विश्वलाई असर गर्नेछ ।
टर्कीमा हुन लागेको आम निर्वाचनको प्रभाव विश्वभर पर्नेछ । टर्कीको राजनीतिक र आर्थिक जीवनमा पर्ने प्रभावका साथै मध्यपूर्वको क्षेत्र, टर्कीको पश्चिम, अमेरिका र नाटोसँगको सम्बन्धले एक हिसाबले सम्पूर्ण विश्वमा प्रभाव पार्नेछ। वास्तवमा, केमाल किलिडारोग्लुले घोषणा गरेका छन् कि यदि उसले जित्यो भने, उसले सिरियाबाट आफ्ना सेना फिर्ता गर्नेछ र सिरियाको असद सरकारसँग वार्ता गर्नेछ ।
किलिडारोग्लुले आगामी दुई वर्षभित्र सिरियाका शरणार्थीहरूलाई स्वदेश फिर्ता गर्ने वाचा पनि गरेका छन् । यससँगै टर्कीले अमेरिका, नेटो र अन्तर्राष्ट्रिय समुदायसँगको सम्बन्धलाई सामान्य बनाउन काम गर्नेछ । हालैका वर्षहरूमा टर्कीको अमेरिका र युरोपेली संघसँगको सम्बन्ध अलिकति चिसो बढेको छ । यसको कारण एर्दोगानका नीतिहरू हुन् । तर, नयाँ सरकारलाई अमेरिका र रुससँगको सम्बन्ध सन्तुलनमा राख्न गाह्रो हुन सक्छ ।
किलिडारोग्लुले आफू राष्ट्रपतिमा निर्वाचित भए लिबियाबाट पनि सेना फिर्ता गर्ने र अफ्रिकामा चलिरहेको गृहयुद्धलाई नियन्त्रण गर्न वार्ता गर्ने प्रयास गरिने पनि बताएका छन् । टर्कीका गान्धीले देशलाई फेरि मुस्तफा केमाल अतातुर्कको बाटोमा लैजाने र उनको घरमा शान्ति र विश्वमा शान्तिको नारा अवलम्बन गर्ने बताएका छन् । किलिडारोग्लुले आफू सत्तामा आएमा मानवअधिकारको युरोपेली अदालतका निर्णयहरू कार्यान्वयन गर्ने र कुर्द राजनीतिज्ञ सेलाहटिन डेमिर्तास र टर्कीका सामाजिक कार्यकर्ता ओस्मान कावलालाई रिहा गरिने पनि बताएका छन् ।
यसैबीच चुनाव हारेमा एर्दोगानले शान्तिपूर्ण रूपमा सत्ता हस्तान्तरण गर्न अस्वीकार गर्न सक्ने धेरैको विश्वास छ । त्यस्तै चुनावमा धाँधली हुन सक्ने समेत बताइएको छ । यही कारण प्रतिपक्ष पनि पूर्ण रुपमा सचेत रहेको छ । विपक्षी दलले देशभरका ५० हजार मतदान केन्द्रमा तीन लाख पर्यवेक्षक पठाउने निर्णय गरेको छ । यो २०१८ को चुनावमा पठाइएको पर्यवेक्षकको संख्या दोब्बर हो ।
