- २०८१ बैशाख १६ आइतबार
काठमाडौँ । युगाण्डाका राष्ट्रपति योवेरी मुसेभेनीले सोमबार समलिङ्गीविरुद्धको संसारकै सबैभन्दा कडा कानुन पारित गरेका छन् । जसका कारण अब त्यहाँ समलिङ्गी सम्बन्ध राख्नेलाई आजीवन कारावासदेखि मृत्युदण्डसम्मको सजाय हुन सक्नेछ । युगान्डामा यसअघि पनि समलैंगिक सम्बन्धमा प्रतिबन्ध लगाइए पनि यस्तो कठोर सजायको व्यवस्था थिएन ।
विधेयक पारित गर्दा सांसदहरुले समलिङ्गी सम्बन्धलाई समाजको मूल्य मान्यताविपरीत भएको बताएका छन् । यसका साथै उनले कानूनको उचित पालना गर्ने प्रतिवद्धता पनि लिएका छन् । कानून पारित भएसँगै विश्वभर यसको आलोचना सुरु भएको छ । अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनले युगाण्डाका धेरै अधिकारीहरूमाथि प्रतिबन्ध लगाउने र त्यहाँ अमेरिकी लगानी घटाउने धम्कीसमेत दिएका छन् ।
युगान्डाको नयाँ कानुनअनुसार १८ वर्षभन्दा कम उमेरका व्यक्ति वा एचआइभी सङ्क्रमित व्यक्तिसँग समलिङ्गी यौनसम्पर्क राख्नेलाई मृत्युदण्डको सजाय हुन सक्छ । साथै समलैंगिकतालाई बढावा दिएमा २० वर्ष जेलमा बस्नुपर्नेछ ।
यद्यपि, समलिङ्गी, समलिङ्गी वा समलिङ्गी भएको व्यक्तिलाई कुनै सजाय हुनेछैन । समलिङ्गी सम्बन्धमा संलग्न भएमा मात्रै सजाय हुनेछ । तर, मुसेभेनीले ‘अग्रोटेड समलिङ्गीता’ लाई मृत्युदण्डको सजाय दिने प्रावधान खारेज गर्न सांसदहरुलाई दिएको सुझावलाई सांसदहरुले अस्वीकार गरेका थिए ।
यसको मतलब दोहोरिने अपराधीहरूलाई मृत्युदण्ड दिइनेछ । यद्यपि युगान्डाले धेरै वर्षदेखि मृत्युदण्डको सजाय गरेको छैन । यसअघि मार्चमा यो विधेयक पारित गराउन राष्ट्रपतिसमक्ष पठाउँदा समलिङ्गी भए पनि सजाय दिने कुरा भएको थियो । जुन राष्ट्रपतिको आपत्तिपछि हटाइएको थियो ।
युगान्डा अफ्रिकाको एक मात्र देश होइन जहाँ समलिङ्गी सम्बन्धमा प्रतिबन्ध छ ।
